Świadczenie pielęgnacyjne

 KTO MOŻE SIĘ UBIEGAĆ O ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE?

matka lub ojciec dziecka

opiekun faktyczny dziecka

rodzina zastępcza, spokrewniona w rozumieniu ustawy o wspieraniu rodziny
i systemie pieczy zastępczej
(dziadkowie, rodzeństwo)

inna osoba, na której zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym ciąży obowiązek alimentacyjny *

*z wyjątkiem osób posiadających znaczny stopień niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne jest świadczeniem, o które ubiegać mogą się w/w osoby, jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się:

  1. orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
  2. orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwości samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

W przypadku, gdy o świadczenie pielęgnacyjne występuje osoba zobowiązana do alimentacji inna niż spokrewniona w pierwszym stopniu to, aby otrzymać świadczenie należy spełnić łącznie następujące warunki:

  1. rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
  2. nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
  3. nie ma opiekuna faktycznego lub rodziny zastępczej spokrewnionej lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

  1. nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub
  2. w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.

Zarejestrowanie w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu osoby bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do specjalnego zasiłku opiekuńczego.

Od 1 stycznia 2022 r. nastąpiła zmiana w przepisach – dotyczy ona osób pobierających świadczenie pielęgnacyjnych.

Art. 12 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o świadczeniu dla osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz.U. 2021 poz. 2314) stanowi, że osobie pobierającej świadczenie pielęgnacyjne, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, która po dniu 1 stycznia 2022 r. złożyła wniosek o:
1) emeryturę lub

2) rentę, lub

3) rentę rodzinną z tytułu śmierci małżonka przyznaną w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia
emerytalno-rentowego, lub

4) nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, lub

5) rodzicielskie świadczenie uzupełniające, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym

przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, jeśli jest korzystniejsze, przy czym art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych nie stosuje się.

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego:
  1. od 1 stycznia 2021 r. – 1 971,00 zł,
  2. od 1 stycznia 2022 r. – 2 119,00 zł.

– kwotę świadczenia pielęgnacyjnego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje (otrzymaną kwotę świadczenia zaokrągla się do 10 groszy w górę);

  1. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji.

Wymagane dokumenty::

Wykaz niezbędnych dokumentów do świadczenia pielęgnacyjnego doc        

Miejsce złożenia dokumentów
1.

Toruńskie Centrum Świadczeń Rodzinie w Toruniu, przy ul. Batorego 38/40, (parter, box nr 1 i 2), tel. 56-611-79-50;

Termin i sposób załatwienia

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek wraz z kompletem dokumentów o ustalenie prawa do świadczenia uzależnionego od niepełnosprawności.

Postępowanie w sprawie przyznania świadczeń kończy się wydaniem decyzji administracyjnej w terminie miesiąca od daty złożenia wniosku i skompletowania dokumentów. W przypadku konieczności przeprowadzenia szczegółowego postępowania wyjaśniającego termin załatwienia sprawy może ulec wydłużeniu.

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony.

W przypadku złożenia nieprawidłowo wypełnionego wniosku podmiot realizujący świadczenia wzywa pisemnie osobę ubiegającą się o świadczenia do poprawienia lub uzupełnienia wniosku w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Gdy osoba złoży wniosek bez wymaganych dokumentów, podmiot realizujący świadczenia przyjmuje wniosek i wyznacza termin nie krótszy niż 14 dni i nie dłuższy niż 30 dni na uzupełnienie brakujących dokumentów. Niezastosowanie się do wezwania skutkuje pozostawieniem wniosku bez rozpatrzenia.

W przypadku, gdy przyczyną niedostarczenia wymaganego dokumentu przez osobę składającą wniosek jest niewydanie dokumentu przez właściwą instytucję w ustawowo określonym, w odrębnych przepisach, terminie oraz osoba może to udokumentować, świadczenia przysługują od miesiąca, w którym wniosek został złożony.

Tryb odwoławczy

Od decyzji w sprawie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego służy stronie prawo wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Toruniu w terminie 14 dni od daty jej odebrania.

Odwołanie wnosi się za pośrednictwem Toruńskiego Centrum Świadczeń Rodzinie, przy ul. Batorego 38/40 (I piętro, pokój 19 – sekretariat).

Opłaty

Rozpatrzenie wniosku i wydanie decyzji administracyjnej nie podlega żadnym opłatom.

Podstawa prawna
  • Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 111);
  • Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 2017 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2017 r. , poz. 1466);
  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2018 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz. U. z 2018 r. , poz. 1497);
  • Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U z 2020 r. poz. 256);

Informacje dodatkowe

A. Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje gdy:

Osoba sprawująca opiekę:

  1. ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
  2. ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego, zasiłku dla opiekuna, świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,

Osoba wymagająca opieki:

  1. została umieszczona w rodzinie zastępczej z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
  2. pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
  3. na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
  4. na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
  5. na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

B. Ubezpieczenie zdrowotne i emerytalno – rentowe

Za osoby pobierające świadczenia pielęgnacyjne organ właściwy opłaca składkę na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz zdrowotne, o ile nie podlegają tym ubezpieczeniom z innego tytułu. Podstawę wymiaru składek stanowi kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego. Za osoby pobierające świadczenia pielęgnacyjne organ właściwy opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne, jeżeli nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu lub nie są członkami rodziny osoby ubezpieczonej. Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego następuje na wniosek wnioskodawcy i obejmuje okres od dnia przyznania świadczenia do dnia utraty prawa do jego pobierania.

Składka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe odprowadzana jest od dnia przyznania świadczenia, jednakże, na podstawie złożonych przez świadczeniobiorcę dokumentów o przebiegu zatrudnienia, organ może wystąpić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o udzielenie informacji o przebiegu ubezpieczenia oraz za jaki okres za tę osobę powinien opłacać składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Konsekwencją powyższego może być korekta okresu odprowadzania ww. składek. Należy bowiem pamiętać, iż składki na ubezpieczenie społeczne odprowadzane są przez organ właściwy przez okres niezbędny do uzyskania 25-letniego okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego), z zastrzeżeniem art. 87 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach  z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016, poz. 887 ze zm.)

C. Świadczenia dla rolników

W przypadku, gdy o świadczenie ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenie przysługuje odpowiednio:

  • rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;
  • małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.

Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, potwierdza się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.